หัตถการ (อุดฟัน)
หัตถการ(อุดฟัน)คืออะไร
คือการบูรณะฟันที่มีการติดเชื้อหรือฟันผุให้กลับมาใช้งานได้ตามปกติ ซึ่งระดับความรุนแรงในฟันผุขึ้นอยู่กับระยะเวลาที่คนไข้ปล่อยทิ้งไว้ โดยจะเริ่มต้นจากชั้นเคลือบฟัน ชั้นเนื้อฟันและชั้นโพรงประสาทฟันตามลำดับ
โครงสร้างฟัน
TOOTH STRUCTURE
เนื้อฟัน
DENTIN
โพรงประสาทฟัน
PULP
เคลือบฟัน
ENAMEL
การอุดฟันเป็นการรักษาในระดับชั้นเคลือบฟันและชั้นเนื้อฟัน กระทำโดยการกรอเนื้อฟันบริเวณที่มีการติดเชื้อหรือส่วนที่ผุออก หลังจากกรอเนื้อฟันจะทำให้เกิดช่องว่างบนตัวฟัน เพื่อป้องกันไม่ให้เชื้อแบคทีเรียหรือเศษอาหารเข้าไปจนเกิดความเสียหายมากขึ้นจำเป็นต้องทำการอุดเพื่อปิดช่องว่างนั้น
หากคนไข้ปล่อยให้เกิดฟันผุเป็นระยะเวลานานโดยไม่ได้เข้ารับการรักษา อาการผุจะรุนแรงจนทะลุถึงชั้นโพรงประสาทฟัน เมื่อถึงชั้นนี้ไม่สามารถรักษาได้โดยการอุดฟัน ต้องทำการรักษารากฟันหรือถอนฟันออกโดยทันตแพทย์จะเป็นผู้พิจารณา
วัสดุอุดฟันมีอะไรบ้าง
แตกต่างกันอย่างไร
อุดฟันคอมโพสิต
(Composite filling)
วัสดุอุดสีเหมือนฟัน มีหลากหลายเฉดสีให้เลือกเพื่อให้เข้ากับเฉดสีฟันของคนไข้ มีความยืดหยุ่นค่อนข้างใกล้เคียงกับเนื้อฟันธรรมชาติ มีการยึดติดที่ดี มีความทนทานสูง หลังจากอุดเสร็จสามารถใช้งานได้ตามปกติ เป็นวัสดุที่คนไข้นิยมใช้และกลายมาเป็นวัสดุหลักในปัจจุบัน
อุดฟันอมัลกัม
(Amalgam filling)
วัสดุอุดฟันสีเงิน เป็นโลหะเหลว มีความยืดหยุ่นต่ำ ไม่ใกล้เคียงกับเนื้อฟัน ส่งผลให้เนื้อฟันมีโอกาสแตกหักได้เมื่อได้รับแรงเฉือน เมื่อระยะเวลาผ่านไปมีโอกาสที่สีจะซึมเข้าตัวเนื้อฟันทำให้เนื้อฟันเปลี่ยนเป็นสีคล้ำลง หลังจากอุดเสร็จไม่สามารถใช้งานได้ทันทีต้องรอประมาณ 1 วัน ในปัจจุบันไม่เป็นที่นิยมใช้
ฟันผุเกิดจากสาเหตุอะไร
ในช่องปากของเราจะมีแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดฟันผุอยู่แล้ว โดยปกติแล้วผิวฟันจะมีคราบฟิล์มที่ประกอบไปด้วยแบคทีเรียเกาะเสมอเรียกว่าไบโอฟิล์ม (Biofilm) ซึ่งไบโอฟิล์มตัวนี้มันจะมีความเหนียว แบคทีเรียก็จะค่อยๆมาเกาะเพิ่มจำนวนขึ้นเรื่อยๆจนเกิดเป็นคราบสีครีมที่เรียกว่าคราบพลัค (Plague) ซึ่งจะมีองค์ประกอบเป็นจำนวนเชื้อโรคที่ก่อให้เกิดฟันผุเป็นจำนวนมาก
อาหารของแบคทีเรียประเภทนี้หลักๆเลยคือน้ำตาลก็มาจากอาหารที่เราทานเข้าไปเช่น ของหวาน แป้ง เป็นต้น
เมื่อแบคทีเรียกินน้ำตาลก็จะสร้างกรดขึ้นมา ซึ่งค่าความเป็นกรดนั้นสูงพอที่จะทำลายฟันได้หากอยู่เป็นระยะเวลาหนึ่ง เพราะฉะนั้นการป้องกันฟันผุที่ดีที่สุดคือการทำความสะอาดอย่างสม่ำเสมอหรือหลังมื้ออาหารเพื่อกำจัดคราบพลัค.
อาการฟันผุ
เมื่อผุตื้นๆมักไม่พบอาการร่วมด้วย มักจะพบอาการเมื่อผุลึกระดับหนึ่งแล้วเช่น เมื่อทานน้ำเย็นหรือน้ำหวานแล้วเกิดอาการเสียวฟัน หรือพบจุดหรือรูที่ผิวฟัน
หากพบฟันผุหรือมีอาการควรพบทันตแพทย์เพื่อไม่ให้ฟันเกิดความเสียหายลุกลามและควรตรวจเช็กสุขภาพฟันอย่างสม่ำเสมอแม้จะไม่มีอาการ
วิธีป้องกันไม่ให้เกิดฟันผุ
-
ทำความสะอาดช่องปากอย่างน้อยวันละ 2 ครั้งเป็นอย่างต่ำและถูกวิธี
-
ควบคุมการรับประทานอาหารและเครื่องดื่มที่มีปริมาณน้ำตาลสูง อาทิเช่น ลูกอม น้ำอัดลม ช็อคโกแล็ต ไอศครีม
-
รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ต่อช่องปาก อาทิเช่น นม ชีส ที่มีส่วนช่วยในการยั้บยั้งการเกิดจุลินทรีย์และยังช่วยในเรื่องของการเคลือบผิวฟัน นอกจากนี้การรับประทานแอปเปิ้ลหลังมื้ออาหารเป็นการช่วยลดคราบที่ผิวฟันได้อีกด้วย
-
หมั่นพบทันตแพทย์ทุก 6 เดือน เพื่อตรวจสุขภาพช่องฟัน